Ochrona środowiska w technologii chemicznej

Moduł ma zapewnić studentowi niezbędną wiedzę potrzebną do dalszych studiów, użyteczną do zrozumienia strony ekologicznej procesów technologii chemicznej i technologii pokrewnych a także wiedzę istotną w życiu odpowiedzialnego obywatela.

Treści kształcenia

- Definicje i pojęcia podstawowe. Środowisko, ochrona środowiska, ekologia, system, ekosystem, cywilizacja, paradygmat. Teoria systemów. Redukcjonizm a podejście holistyczne w opisie i rozumieniu rzeczywistości. Miękkie i twarde technologie.

- Równowaga ekologiczna. Elementy równowagi ekologicznej Ziemi. Bilans energetyczny Ziemi. Cykle pierwiastków i związków chemicznych w środowisku.Obieg materii (H2O, CO2, N2, O2 , toksyczne metale ) i energii.. Populacje i ich cechy. Procesy aglomeracji, struktury dyssypatywne..

Rolnictwo i ekologia. Zanieczyszczenia wprowadzane poprzez produkcję roślinną i zwierzęcą.Składniki gleby i ich przemiany. Degradacja i ochrona gleb. Biologiczne oczyszczanie ścieków komunalnych i wód odpadowych. . Istotność problemu paliw i energii w ekonomii rolnictwa.

- Chemiczne nieorganiczne i organiczne substancje toksyczne w środowisku i ich działanie biologiczne. Klasyfikacja i systematyka zanieczyszczeń. Trwałe w środowisku organiczne zanieczyszczenia, ich rozpraszanie, bioakumulacja, toksykologia (disfunkcja enzymów, biosynnteza hemu, oxydacyjna phosphorylation inhibition, narkoza, modyfikacja DNA ), i pseuhormonalna aktywność. Ecologiczne i etyczne aspekty produkcji chemicznej. Dym tytoniowy jako zanieczyszczenie środowiska.

- Poziom toksycznych metali w powietrzu, glebie i żywności jako wskaźnik jakości środowiska. Systemowe ujęcie obliczeń i konwersji różnych wyrażeń określających steżenia i ich jednostki dla zastosowań w ekologii, chemii analitycznej i  medycynie.

- Produkcja energii i ekologia w XXI wieku. Ekologiczna i ekonomiczna ocena stosowanych źródeł energii. Odnawialne żródła energii. Biomasa i biopaliwa. Miękkie technologie na bazie energii słonecznej: energia wiatru, kolektory słoneczne, pompy ciepła etc.

Ekonomia słoneczna i  możliwośćnadejścia ery słonecznej. Termiczne i fotowoltaiczne technologie stosowania energii słonecznej.

Przejście do ery słonecznej i jej polityczne, legislacyjne i podatkowe uwarunkowania. Energia geotermiczna jako źródło energii o ogromnym znaczeniu.

- Odpady w technologiach człowieka i przyrody. Gospodarka odpadami. Odpady niebezpieczne. Gospodarka odpadami komunalnymi w gminie. Przegląd metod utylizacji odpadów komunalnych. Spalanie i spopielanie odpadów.

- Bieżące problemy ekologiczne. Międzynarodowy handel śmieciami i odpadami toksycznymi. Inwazja śmieci. Literatura ekologiczna. Aktualne problemy ekologiczne. Podstawy prawne ochrony środowiska w Polsce. Najbardziej aktualne problemy ekologiczne Polski. Przegląd przyjaznych środowisku technologii oraz biologicznych metod ochrony środowiska.

Literatura wykorzystywana podczas zajęć wykładowych

Capra F. - Punkt zwrotny - PIW, Warszawa. - 1987.

Praca zbiorowa pod redakcją M. Gumińskiej - Chemiczne substancje toksyczne w środowisku i ich wpływ na zdrowie człowieka - WPAN Ossolineum, Wrocław-Warszawa-Kraków. - 1990.

Praca zbiorowa - Proekologiczna gospodarka odpadami w gminie - wyd. Fundacja Wspierania Inicjatyw Ekologicznych, Kraków-Oświęcim. - 1996.

S.E. Manahan - Envinronmental Chemistry - Levis Publishers, Inc., (USA). - 1994.

Alloway B.J., Ayres D.C. - Chemiczne podstawy zanieczyszczenia środowiska - Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa. - 1999.

Kabata-Pendias A., Pendias H. - Biochemia pierwiastków śladowych - Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa. - 1999.

Praca zbiorowa pod redakcją Steńczuka W. - Toksykologia - Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa. - 1990.

Eichler W. - Trucizny w naszym pożywieniu - PZWL, Warszawa. - 1989.

Gellatley J., Wardle T. - Milcząca arka - Oplole. - 1998.

Klugman E., Klugman-Radziemska E. - Alternatywne źródła energii. Energetyka Fotowoltaiczna - Wydawnictwo Ekonomia i Środowisko, Białystok. - 1999.

Skinder N.W. - Chemia a ochrona środowiska - Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, Warszawa. - 1991.

Jarzębski Z.M. - Energia słoneczna. Konwersja fotowoltaiczna - PWN, Warszawa . - 1990.

Bogdanienko J. - Odnawialne źródła energii - PWN, Warszawa. - 1989.

Literatura uzupełniająca

Kruszewska I. - Bawiąc się w Pana Boga. Manipulowana genetycznie żywność w Europie środkowo-wschodniej - Fundacja Wspierania Inicjatyw Ekologicznych, Kraków. - 1996.