Urządzenia radiowe

Informacje ogólne

Kod przedmiotu:

ML/S-DI14>UR

Kod Erasmus / ISCED:

(brak danych) / (brak danych)

Nazwa przedmiotu:

Urządzenia radiowe

Jednostka:

Katedra Awioniki i Sterowania

Grupy:

Przedmioty 6 sem. - lotnictwo i kosmonautyka-awionika st. I-go stopnia (inż.)

Punkty ECTS i inne:

5.00 Podstawowe informacje o zasadach przyporządkowania punktów ECTS:

roczny wymiar godzinowy nakładu pracy studenta konieczny do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się dla danego etapu studiów wynosi 1500-1800 h, co odpowiada 60 ECTS;
tygodniowy wymiar godzinowy nakładu pracy studenta wynosi 45 h;
1 punkt ECTS odpowiada 25-30 godzinom pracy studenta potrzebnej do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się;
tygodniowy nakład pracy studenta konieczny do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się pozwala uzyskać 1,5 ECTS;
nakład pracy potrzebny do zaliczenia przedmiotu, któremu przypisano 3 ECTS, stanowi 10% semestralnego obciążenia studenta.

Język prowadzenia:

polski

Pełny opis:

W ramach zajęć student(ka) poznaje urządzenia i systemy radiowe stosowane w lotnictwie. Student(ka) poznaje fizyczne i techniczne podstawy dotyczące funkcjonowania urządzeń radiowych oraz ich eksploatacji.

Treści kształcenia

- Podstawy propagacji fal elektromagnetycznych, pasma radiowe i ich wykorzystanie w lotnictwie

- Typy anten, uproszczone schematy blokowe nadajników i odbiorników radiowych

- Łączność VHF: techniczne charakterystyki łączności, radiostacje pokładowe, radiostacje ratunkowe, uproszczone schematy blokowe torów nadajnika i odbiornika radiostacji, łączność wewnątrz samolotu – rozmównice pokładowe, systemy i panele sterujące audio

- Łączność HF: własności propagacyjne fal radiowych z pasma HF, modulacja AM/SSB, radiostacje HF – budowa i wykorzystanie w lotnictwie, rejestrator rozmów w kabinie załogi.

- Lotnicze systemy komunikacji satelitarnej. Systemy komunikacji tekstowej, ACARS, CPDLC.

- System ADF: charakterystyki techniczne systemu, uproszczony schemat blokowy i zasada działania naziemnej radiolatarni NDB, odbiornik pokładowy ADF – zasada działania i obsługa, typowe wskaźniki systemu i interpretacja wskazań, porównanie systemów VOR i ADF. Systemy lokalizacji na żądanie.

- System VOR: charakterystyki techniczne systemu, uproszczony schemat blokowy i zasada działania naziemnej radiolatarni VOR, radiolatarnie DVOR, odbiornik pokładowy systemów VOR/ILS – zasada działania i obsługa, wskaźniki TDI, CDI, RMI i interpretacja wskazań.

- System ILS: geometria i parametry stref działania systemu, radiolatarnie naziemne – rozmieszczenie, parametry techniczne, uproszczony schemat blokowy i zasada działania, odbiorniki pokładowe – instalacja, uproszczony schemat blokowy, zasada działania, obsługa, wskaźniki, interpretacja wskazań.

- System DME: parametry techniczne, kanały X i Y systemu, uproszczony opis działania części naziemnej, schemat blokowy części pokładowej – zasada działania, tryby pracy, system DME/P.

- System MLS: geometria i parametry stref działania systemu, radiolatarnie naziemne – rozmieszczenie, parametry techniczne, uproszczony schemat blokowy i zasada działania, odbiorniki pokładowe – instalacja, uproszczony schemat blokowy, zasada działania, obsługa, wskaźniki, interpretacja wskazań, porównanie systemów ILS i MLS.

Podstawy nawigacji hiperbolicznej: system Omega – parametry techniczne, naziemne stacje systemu, uproszczony schemat blokowy odbiornika/komputera pokładowego i wykorzystanie w nawigacji, wykorzystanie stacji wojskowych VLF w systemie Omega.

- Radiowysokościomierz, zasada działania, podstawowe parametry techniczne i ich wpływ na dokładność pomiaru wysokości, rodzaje radiowysokościomierzy, wskaźnik i interpretacja wskazań.

Radar Dopplera: efekt Dopplera dla fal elektromagnetycznych i jego wykorzystanie do pomiaru prędkości podróżnej i kąta znoszenia samolotu, wielowiązkowe radary Dopplera – uproszczone schematy blokowe, geometria wiązek i zasada działania, dopplerowski przelicznik nawigacyjny – źródła danych, obliczenia nawigacyjne, tryby pracy, uproszczony schemat blokowy.

- System GPS, podstawy działania nawigacyjnych systemów satelitarnych GNSS – charakterystyki techniczne, porównanie systemów, zasady działania, uproszczone schematy blokowe nadajnika i odbiornika GPS, wyznaczanie danych nawigacyjnych w systemie GPS. Przeliczniki nawigacyjne RNAV i GPS: algorytmy obliczeń nawigacyjnych w komputerach nawigacji obszarowej i nawigacji globalnej. Systemy GPS, VOR, DME i VORTAC jako podstawowe źródła danych dla przeliczników.

- Transpondery S i ATC radaru wtórnego: zasada działania radaru wtórnego – charakterystyki techniczne, tryby zapytania, uproszczony schemat blokowy i zasada działania pokładowego transponderów, zasady współdziałania radaru wtórnego i transpondera.

- Zautomatyzowane systemy kierowania ruchem lotniczym. System antykolizyjny TCAS: opis zasad działania systemów antykolizyjnych, typu systemów TCAS i CAS, struktura zapytań i odpowiedzi w systemie TCAS, wskaźniki i interpretacja wskazań. System ostrzegania przed bliskością ziemi GPWS: opis zasad działania systemów ostrzegających, tryby pracy, wykorzystanie systemów w locie.

- Pokładowy detektor burzowy. Pokładowy radar pogodowy: zasada działania, uproszczony schemat blokowy, charakterystyki techniczne, wskaźniki analogowe i cyfrowe, interpretacje wskazań.

- Analizator widma fal elektromagnetycznych, charakterystyki częstotliwościowe stacji nadawczych.

- Budowa i obsługa radiostacji VHF, pomiary podstawowych parametrów eksploatacyjnych, przykłady instalacji na pokładzie samolotu.

- Budowa, obsługa i interpretacja wskazań odbiornika ADF, pomiary podstawowych parametrów eksploatacyjnych, przykłady instalacji na pokładzie samolotu.

- Budowa, obsługa i interpretacja wskazań odbiornika VOR, pomiary podstawowych parametrów eksploatacyjnych, przykłady instalacji na pokładzie samolotu.

- Budowa, obsługa i interpretacja wskazań odbiornika ILS, pomiary podstawowych parametrów eksploatacyjnych, przykłady instalacji na pokładzie samolotu.

- Budowa, obsługa i interpretacja wskazań radaru pogodowego - pasywnego, pomiary podstawowych parametrów eksploatacyjnych, przykłady instalacji na pokładzie samolotu.

- Budowa, obsługa i interpretacja wskazań radaru pogodowego - aktywnego, pomiary podstawowych parametrów eksploatacyjnych, przykłady instalacji na pokładzie samolotu.

- Budowa, obsługa i interpretacja wskazań lotniczego zintegrowanego odbiornika GNSS, pomiary podstawowych parametrów eksploatacyjnych, przykłady instalacji na pokładzie samolotu.

- Budowa, obsługa i interpretacja wskazań lotniczego przenośnego odbiornika GNSS, pomiary podstawowych parametrów eksploatacyjnych.

- Budowa, obsługa i interpretacja wskazań odbiornika pokładowego DME, pomiary podstawowych parametrów eksploatacyjnych, przykłady instalacji na pokładzie samolotu.

- Budowa, obsługa i interpretacja wskazań transpondera SSR, pomiary podstawowych parametrów eksploatacyjnych, przykłady instalacji na pokładzie samolotu.

Literatura:

Literatura wykorzystywana podczas zajęć wykładowych

Forsell B. - Radionavigation Systems - Prentice Hall, New York. - 1991

Kayton M., Fried W. R. - Elektroniczne układy nawigacji lotniczej - PWN, Warszawa. - 1976

Helfrick A. D. - Modern Aviation Electronics - Prentice Hall, New Jersey. - 1994

I. Moir, A. Seabridge - Aircraft Systems - Wiley. - 2008

Z. Polak, A. Rypulak - Awionika, przyrządy i systemy pokładowe - WSOSP Dęblin. - 2002

Forsell B. - Radionavigation Systems - Prentice Hall, New York. - 1991

- JAA/ATPL Theoretical Knowledge Manual - Oxford Aviation Training, Jeppesen. - 2005

Literatura wykorzystywana podczas zajęć ćwiczeniowych/laboratoryjnych/innych

Domicz J., Szutowski L. - Podręcznik pilota samolotowego - Technika, Poznań. - 2006

Z. Polak, A. Rypulak - Awionika, przyrządy i systemy pokładowe - WSOSP Dęblin. - 2002

Literatura do samodzielnego studiowania

Mohinder S. i inni - , Global Positioning Systems, Inertial Navigation, and Integration - Wiley, New Jersey. - 2007

Literatura uzupełniająca

R. Jaszczyński - Nawigacja lotnicza - Oficyna Wydawnicza Politechnika Rzeszowskiej. - 1989

Efekty uczenia się:

Student, który zaliczył moduł	Formy zajęć/metody dydaktyczne prowadzące do osiągnięcia danego efektu kształcenia	Sposoby weryfikacji każdego z wymienionych efektów kształcenia
Zdobył pogłębioną wiedzę w zakresie lotniczych systemów radiowych, radionawigacyjnych i radarowych. Wiedza ta dotyczy zarówno systemów pokładowych, jak też infrastruktury naziemnej związanej z wykorzystaniem systemów radiowych, radionawigacyjnych i radarowych w lotnictwie.	wykład, laboratorium	egzamin cz. pisemna, kolokwium, sprawozdania
potrafi rozwiązywać zadania inżynierskie z zakresu urządzeń radiowych, radionawigacyjnych i radarowych, wykorzystując metody analityczne, symulacyjne i eksperymentalne	laboratorium problemowe	raport pisemny
potrafi korzystać z dokumentacji technicznej producentów urządzeń radiowych, radionawigacyjnych i radarowych oraz dokonywać analizy i oceny właściwości urządzeń, instalacji lub systemów stosowanych w lotnictwie	laboratorium	obserwacja wykonawstwa, raport pisemny
ma świadomość ważności i rozumie pozatechniczne aspekty i skutki działalności inżyniera lotnictwa, w tym jego wpływ na środowisko i związaną z tym odpowiedzialność za podejmowane decyzje w aspekcie uzytkowania urządzeń radiowych, radionawigacyjnych i radarowych	dyskusja dydaktyczna, wykład	egzamin cz. pisemna, kolokwium, sprawozdania
ma świadomość ważności zachowania się w sposób profesjonalny i przestrzegania zasad etyki zawodowej. Ma świadomość zagrożeń związanych z eksloatacją, w tym również testowaniem urządzeń radiowych, radionawigacyjnych i radarowych	wykład, laboratorium	obserwacja wykonawstwa, egzamin cz. pisemna,sprawozdania

Metody i kryteria oceniania:

na ocenę 3	na ocenę 4	na ocenę 5
posiada uporządkowaną podbudowaną teoretycznie wiedzę w zakresie lotniczych systemów radiowych, radionawigacyjnych i radarowych. Wiedza ta dotyczy zarówno systemów pokładowych, jak też infrastruktury naziemnej związanej z wykorzystaniem systemów radiowych, radionawigacyjnych i radarowych w lotnictwie.	nie tylko osiągnął poziom wiedzy i umiejętności wymagany na ocenę 3, ale również stopień osiągnięcia tego efektu jest dużo wyższy niż na ocenę 3 (nieliczne, mniej istotne błędy)	nie tylko osiągnął poziom wiedzy i umiejętności wymagany na ocenę 4, ale również stopień realizacji tego efektu przez studenta jest dużo wyższy niż na ocenę 4 (bezbłędnie)
potrafi rozwiązywać zadania inżynierskie z zakresu urządzeń radiowych, radionawigacyjnych i radarowych, wykorzystując metody analityczne, symulacyjne i eksperymentalne	nie tylko osiągnął poziom wiedzy i umiejętności wymagany na ocenę 3, ale również stopień osiągnięcia tego efektu jest dużo wyższy niż na ocenę 3 (nieliczne, mniej istotne błędy)	nie tylko osiągnął poziom wiedzy i umiejętności wymagany na ocenę 4, ale również stopień realizacji tego efektu przez studenta jest dużo wyższy niż na ocenę 4 (bezbłędnie)
potrafi korzystać z dokumentacji technicznej producentów urządzeń radiowych, radionawigacyjnych i radarowych oraz dokonywać analizy i oceny właściwości urządzeń, instalacji lub systemów stosowanych w lotnictwie	nie tylko osiągnął poziom wiedzy i umiejętności wymagany na ocenę 3, ale również stopień osiągnięcia tego efektu jest dużo wyższy niż na ocenę 3 (nieliczne, mniej istotne błędy)	nie tylko osiągnął poziom wiedzy i umiejętności wymagany na ocenę 4, ale również stopień realizacji tego efektu przez studenta jest dużo wyższy niż na ocenę 4 (bezbłędnie)
ma świadomość ważności i rozumie pozatechniczne aspekty i skutki działalności inżyniera lotnictwa, w tym jego wpływ na środowisko i związaną z tym odpowiedzialność za podejmowane decyzje w aspekcie uzytkowania urządzeń radiowych, radionawigacyjnych i radarowych	Cechuje się określonymi kompetencjami społecznymi	Cechuje się określonymi kompetencjami społecznymi
ma świadomość ważności zachowania się w sposób profesjonalny i przestrzegania zasad etyki zawodowej. Ma świadomość zagrożeń związanych z eksloatacją, w tym również testowaniem urządzeń radiowych, radionawigacyjnych i radarowych	Cechuje się określonymi kompetencjami społecznymi	Cechuje się określonymi kompetencjami społecznymi

Zajęcia w cyklu "Semestr letni 2021/22" (zakończony)

Okres:	2022-02-26 - 2022-06-21	Wybrany podział planu: tygodniowy cykl przedmiotu Przejdź do planu PN WT WYK ŚR LAB CZ PT
Typ zajęć:	Laboratorium, 45 godzin więcej informacji Wykład, 30 godzin więcej informacji
Koordynatorzy:	Paweł Rzucidło
Prowadzący grup:	Damian Kordos, Paweł Rzucidło
Lista studentów:	(nie masz dostępu)
Zaliczenie:	Egzamin

Zajęcia w cyklu "Semestr letni 2022/23" (zakończony)

Okres:	2023-02-25 - 2023-06-21	Wybrany podział planu: tygodniowy cykl przedmiotu Przejdź do planu PN WYK WT ŚR LAB CZ PT
Typ zajęć:	Laboratorium, 45 godzin więcej informacji Wykład, 30 godzin więcej informacji
Koordynatorzy:	Paweł Rzucidło
Prowadzący grup:	Damian Kordos, Paweł Rzucidło
Lista studentów:	(nie masz dostępu)
Zaliczenie:	Egzamin

Zajęcia w cyklu "Semestr letni 2023/24" (zakończony)

Okres:	2024-02-24 - 2024-06-21	Wybrany podział planu: tygodniowy cykl przedmiotu Przejdź do planu PN WT WYK LAB LAB ŚR CZ PT
Typ zajęć:	Laboratorium, 45 godzin więcej informacji Wykład, 30 godzin więcej informacji
Koordynatorzy:	Paweł Rzucidło
Prowadzący grup:	Damian Kordos, Paweł Rzucidło
Lista studentów:	(nie masz dostępu)
Zaliczenie:	Egzamin

Zajęcia w cyklu "Semestr letni 2024/25" (w trakcie)

Okres:	2025-02-27 - 2025-06-22	Wybrany podział planu: tygodniowy cykl przedmiotu Przejdź do planu PN WT WYK ŚR CZ LAB PT
Typ zajęć:	Laboratorium, 45 godzin więcej informacji Wykład, 30 godzin więcej informacji
Koordynatorzy:	Paweł Rzucidło
Prowadzący grup:	Damian Kordos, Paweł Rzucidło
Lista studentów:	(nie masz dostępu)
Zaliczenie:	Egzamin

Opisy przedmiotów w USOS i USOSweb są chronione prawem autorskim.
Właścicielem praw autorskich jest Politechnika Rzeszowska im. Ignacego Łukasiewicza.